Cultuur

Thorstein Veblen – De theorie van de nietsdoende klasse
Wat is het verschil tussen zogenaamd ‘hoger’ onderwijs en de andere ‘lagere’ onderwijsniveaus? Veblen maakte het in 1899 op een karakteristieke manier duidelijk: hoger onderwijs is onderwijs speciaal voor de ‘leisure class‘. Zijn boek daarover werd in het Nederlands vertaald

Thorstein Veblen – De theorie van de nietsdoende klasse
Wat is het verschil tussen zogenaamd ‘hoger’ onderwijs en de andere ‘lagere’ onderwijsniveaus? Veblen maakte het in 1899 op een karakteristieke manier duidelijk: hoger onderwijs is onderwijs speciaal voor de ‘leisure class‘. Zijn boek daarover werd in het Nederlands vertaald

Max Stirner – Over schoolwetten
Stirner schrijft over schoolwetten in “Über Schulgesetze” uit 1834 (afbeelding overgenomen van zvab.com, online in het nederlands te vinden als “Over Schoolwetten”). Dat is een wat ongebruikelijk startpunt voor het nadenken over onderwijs. Wat zijn dan eigenlijk ‘schoolwetten’? Het blijkt

Max Stirner – Over schoolwetten
Stirner schrijft over schoolwetten in “Über Schulgesetze” uit 1834 (afbeelding overgenomen van zvab.com, online in het nederlands te vinden als “Over Schoolwetten”). Dat is een wat ongebruikelijk startpunt voor het nadenken over onderwijs. Wat zijn dan eigenlijk ‘schoolwetten’? Het blijkt

Herman Milikowski – Lof der onaangepastheid
We moeten het opvoedingssysteem herzien. Met name als het gaat om onaangepast gedrag. Onaangepast gedrag is namelijk heel belangrijk, dat moeten we veel meer waarderen. Dat is de boodschap van Milikowski met betrekking tot de opvoeding in zijn boek ‘Lof

Herman Milikowski – Lof der onaangepastheid
We moeten het opvoedingssysteem herzien. Met name als het gaat om onaangepast gedrag. Onaangepast gedrag is namelijk heel belangrijk, dat moeten we veel meer waarderen. Dat is de boodschap van Milikowski met betrekking tot de opvoeding in zijn boek ‘Lof

Jean Jacques Rousseau – Emile
Een echte klassieker, dit boek uit 1762. Het maakte vrijwel meteen al veel los en is waarschijnlijk ook nu nog het meest invloedrijke filosofische boek over opvoeding en onderwijs. Het heeft een eigen wikipedia pagina, het is in zijn geheel

Jean Jacques Rousseau – Emile
Een echte klassieker, dit boek uit 1762. Het maakte vrijwel meteen al veel los en is waarschijnlijk ook nu nog het meest invloedrijke filosofische boek over opvoeding en onderwijs. Het heeft een eigen wikipedia pagina, het is in zijn geheel

Anti-autoritaire en socialistiese opvoeding
Zo ging dat: er was een ‘landelijke werkgroep anti-autoritaire en socialistiese opvoeding’ en het ’technies kollektief’ stelde een aantal teksten samen. De terminologie zegt al veel. Het gaat over aktieraden, repressie, centrale organisatie, onderdrukking, uitbuiting, proletariers, volk, revolutionairen, en allerhande

Anti-autoritaire en socialistiese opvoeding
Zo ging dat: er was een ‘landelijke werkgroep anti-autoritaire en socialistiese opvoeding’ en het ’technies kollektief’ stelde een aantal teksten samen. De terminologie zegt al veel. Het gaat over aktieraden, repressie, centrale organisatie, onderdrukking, uitbuiting, proletariers, volk, revolutionairen, en allerhande

A. H. van Kampen – Beschaving zonder masker
Dit boek gaat over beschaving. Wat bedoelen we eigenlijk als we het over ‘beschaving’ hebben? Van Kampen opent met het verwijzen naar het schaven met een houtschaaf, waarbij de ruwe spaanders eraf vliegen: beschaving is een zelfde soort polijsten, maar

A. H. van Kampen – Beschaving zonder masker
Dit boek gaat over beschaving. Wat bedoelen we eigenlijk als we het over ‘beschaving’ hebben? Van Kampen opent met het verwijzen naar het schaven met een houtschaaf, waarbij de ruwe spaanders eraf vliegen: beschaving is een zelfde soort polijsten, maar

Walter Rodney – The groundings with my brothers
Groundings zijn momenten van kennisuitwisseling tussen de academie en niet-academische gemeenschap, zonder dat daarbij het academische de overhand krijgt. In die uitwisseling wordt in de gemeenschap gewortelde kennis (ook wel ‘organische’ kennis genoemd) op waarde geschat. Iemand ‘van de straat’

Walter Rodney – The groundings with my brothers
Groundings zijn momenten van kennisuitwisseling tussen de academie en niet-academische gemeenschap, zonder dat daarbij het academische de overhand krijgt. In die uitwisseling wordt in de gemeenschap gewortelde kennis (ook wel ‘organische’ kennis genoemd) op waarde geschat. Iemand ‘van de straat’

Isodore Ducasse – Poésies
Ducasse is de naam van een auteur die vooral bekend is geworden als ‘Comte de l’autreamont’. De surrealisten zagen in zijn boek ‘De zangen van Maldoror‘ een groot voorbeeld. De bekende surrealisten Soupault, Breton en Aragon kunnen als ontdekker worden

Isodore Ducasse – Poésies
Ducasse is de naam van een auteur die vooral bekend is geworden als ‘Comte de l’autreamont’. De surrealisten zagen in zijn boek ‘De zangen van Maldoror‘ een groot voorbeeld. De bekende surrealisten Soupault, Breton en Aragon kunnen als ontdekker worden

Lea Dasberg – Grootbrengen door kleinhouden
Er is een speciale kinderwereld: een afgeschermd en lieflijk geheel van liedjes, speelgoed, kinderdagverblijven, kleine bekertjes en bestek met mooie kleurtjes, speelhoekjes, speeltoestellen, scholen, tekeningen, boekjes, en ga zo maar door. Dit boek van Lea Dasberg gaat over die kinderwereld.

Lea Dasberg – Grootbrengen door kleinhouden
Er is een speciale kinderwereld: een afgeschermd en lieflijk geheel van liedjes, speelgoed, kinderdagverblijven, kleine bekertjes en bestek met mooie kleurtjes, speelhoekjes, speeltoestellen, scholen, tekeningen, boekjes, en ga zo maar door. Dit boek van Lea Dasberg gaat over die kinderwereld.

Raoul Vaneigem – A letter to my children and the children of the world to come
Dit boekje is geschreven door Raoul Vaneigem, naast Guy Debord ooit een van de meest bekende situationisten. Het kan worden gelezen als een samenvatting van waar hij eigenlijk zijn hele leven al over schrijft, al vanaf zijn ‘handboek voor de

Raoul Vaneigem – A letter to my children and the children of the world to come
Dit boekje is geschreven door Raoul Vaneigem, naast Guy Debord ooit een van de meest bekende situationisten. Het kan worden gelezen als een samenvatting van waar hij eigenlijk zijn hele leven al over schrijft, al vanaf zijn ‘handboek voor de

Lev N. Tolstoj – Jasnaja Poljana
Dit ‘verslag van een onderwijs experiment’ is in 1852 geschreven door de bekende Tolstoj. Het experiment behelsde een compleet onafhankelijke school in zijn geboortestad Jasnaja Poljana, gebaseerd op zijn anarchistische en (niet-dogmatisch) christelijke opvattingen. Tolstoj wil zijn school niet als

Lev N. Tolstoj – Jasnaja Poljana
Dit ‘verslag van een onderwijs experiment’ is in 1852 geschreven door de bekende Tolstoj. Het experiment behelsde een compleet onafhankelijke school in zijn geboortestad Jasnaja Poljana, gebaseerd op zijn anarchistische en (niet-dogmatisch) christelijke opvattingen. Tolstoj wil zijn school niet als

Carrie Carmichael – Niet-seksistisch opvoeden
Seksisme is volgens Carmichael net zoiets als racisme. Waar racisme bestaat uit vooroordelen op basis van ras of huidskleur, bestaat seksisme uit vooroordelen op basis van geslacht. Carmichael neemt het op tegen beide. ‘Racisme en seksisme samen vormen een zware

Carrie Carmichael – Niet-seksistisch opvoeden
Seksisme is volgens Carmichael net zoiets als racisme. Waar racisme bestaat uit vooroordelen op basis van ras of huidskleur, bestaat seksisme uit vooroordelen op basis van geslacht. Carmichael neemt het op tegen beide. ‘Racisme en seksisme samen vormen een zware

Alice Miller – For your own good
Volwassenen zijn volgens Miller vaak wreed en gewelddadig tegen kinderen. Onder het mom van een noodzakelijke correctie of het weerbaar maken van de kinderen denken ze met alles weg te komen. Dat hoort nu eenmaal bij hoe kinderen in deze

Alice Miller – For your own good
Volwassenen zijn volgens Miller vaak wreed en gewelddadig tegen kinderen. Onder het mom van een noodzakelijke correctie of het weerbaar maken van de kinderen denken ze met alles weg te komen. Dat hoort nu eenmaal bij hoe kinderen in deze

Charles M. Payne en Carol Sills Strickland (ed.) – Teach Freedom
De ondertitel van dit boek is ‘Education for liberation in the African-American tradion’. Die Afro-Amerikaanse tradie is een zeer rijke, belangrijke en indrukwekkende traditie en die wordt hier in verschillende teksten door diverse auteurs uitmuntend beschreven. Het is chronologisch een

Charles M. Payne en Carol Sills Strickland (ed.) – Teach Freedom
De ondertitel van dit boek is ‘Education for liberation in the African-American tradion’. Die Afro-Amerikaanse tradie is een zeer rijke, belangrijke en indrukwekkende traditie en die wordt hier in verschillende teksten door diverse auteurs uitmuntend beschreven. Het is chronologisch een

William E. B. Du Bois – The education of black people
In dit boek zijn verschillende kritische lezingen van W. E. B. Du Bois over onderwijs bijeengebracht. Er zit een zeker verloop in thema’s en toon (de lezingen zijn dan ook over een periode van ongeveer 50 jaar gegeven), desalniettemin spreekt

William E. B. Du Bois – The education of black people
In dit boek zijn verschillende kritische lezingen van W. E. B. Du Bois over onderwijs bijeengebracht. Er zit een zeker verloop in thema’s en toon (de lezingen zijn dan ook over een periode van ongeveer 50 jaar gegeven), desalniettemin spreekt

Jean Baudrillard – Simulacra and simulation
Baudrillard is het meest bekend als een mediatheoreticus en filosoof, die zich bezig hield met zaken als ‘realiteit’ en ‘communicatie’. Veel wat over hem online geschreven is in het Nederlands slaat echter de plank mis: zoals de misleidende info op

Jean Baudrillard – Simulacra and simulation
Baudrillard is het meest bekend als een mediatheoreticus en filosoof, die zich bezig hield met zaken als ‘realiteit’ en ‘communicatie’. Veel wat over hem online geschreven is in het Nederlands slaat echter de plank mis: zoals de misleidende info op