Eigenlijk betreft het hier natuurlijk helemaal geen onderwijsfilosofisch boek. Het is een bundel van Carmiggelt. Simon Carmiggelt was een schrijver, columnist, ook wel bekend van tv. Hij schreef onder andere voor het Parool, ook tijdens de oorlog werkte hij in het geheim voor deze krant. In de loop der jaren schreef hij talloze ‘kronkels’ en korte teksten. En vooral eentje uit deze bundel (die ook in de titel naar het onderwijs refereert), hoort misschien thuis op deze site. Hij is hieronder overgenomen. Een prachtige tekst.
Simon Carmiggelt in 1984
Mijn zoon was vijf of zes, ik weet het niet meer precies, maar in elk geval verkeerde hij in de zogenaamde ‘klim-periode’, die je, net als mazelen, nu eenmaal dóór moet. Als ik ’s ochtends naar mijn werk ging, kwam het vaak voor, dat ik hem in zijn eentje helemaal boven op die muur zag zitten, welgemoed wippend, zoals thuis op zijn stoel. Aangezien de muur een meter of zes hoog was, bleef mijn hart altijd een ogenblik stilstaan op zo’n moment. Mijn gevoel overwoog een reeks impulsieve paniekhandelingen, die gelukkig allemaal van tafel werden geveegd door het verstand, dat mij opdroeg achteloos te zeggen: ‘O, dag.’
‘Dag pap,’ antwoordde hij dan, welwillend op mij neerziend. ‘Zit je lekker?’ vroeg ik vervolgens. ‘Ja hoor,’ zei hij. ‘Nou, dag.’ ‘Dag pap.’ Einde der pedagogische actie.
Met een slap gevoel in mijn kuiten liep ik verder, tot ik op een eerbiedige afstand was, want dan ging ik gauw achter een boom staan loeren. Na een poosje begon het hem daarboven te vervelen en klom hij met de behendigheid van een aap langs een belendende regenpijp naar beneden. Zodra ik zag dat hij vaste grond onder zijn voeten had, ging ik opgelucht mijns weegs. Het was weer eens goed afgelopen.
Persoonlijk geloof ik, dat deze ervaring symbolisch is voor het ouderschap in het algemeen.
Kinderen blijven hun hele jeugd lang op hoge muren klimmen, zonder dat je er eigenlijk iets steekhoudends tegen kunt doen. Als je schreeuwt of vloekt, maak je de kans dat ze naar beneden duvelen alleen maar groter. Underacting lijkt mij de aangewezen stijl – en hopen dat het goed afloopt. Je hebt ook ouders die het doen à la Louis Bouwmeester. Zij kunnen zeker zijn van mijn hoogachting, maar niet van het beoogde resultaat.
Ziet u, dáárom schrijf ik maar geen artikelen voor een pedagogisch blad. Ik zou toch niet verder komen dan één bijdrage, bestaande uit één regel: Ik hoop er van harte het beste van. Dat is als basis te smal. Een oude schoolvriend van mij had een pa, die rustte op een brede basis van (vaak handtastelijke) zekerheden. De grijsaard is allang dood, maar mijn vriend zie ik nog dagelijks, vruchteloos bezig hem ‘naar een groot bos te brengen.’
Want eigenlijk wordt dat sprookje van Klein Duimpje pas goed symbolisch, als je de intrige omdraait, vind ik.
Dit boek schreef Agamben toen de meest ingrijpende COVID-19 maatregelen van kracht waren. Het is een veel minder complex filosofisch boek dan zijn vele andere boeken. Het is te lezen als een soort manifest, vooral omdat de korte essays en
Dit boek schreef Agamben toen de meest ingrijpende COVID-19 maatregelen van kracht waren. Het is een veel minder complex filosofisch boek dan zijn vele andere boeken. Het is te lezen als een soort manifest, vooral omdat de korte essays en
Wat is het verschil tussen zogenaamd ‘hoger’ onderwijs en de andere ‘lagere’ onderwijsniveaus? Veblen maakte het in 1899 op een karakteristieke manier duidelijk: hoger onderwijs is onderwijs speciaal voor de ‘leisure class‘. Zijn boek daarover werd in het Nederlands vertaald
Wat is het verschil tussen zogenaamd ‘hoger’ onderwijs en de andere ‘lagere’ onderwijsniveaus? Veblen maakte het in 1899 op een karakteristieke manier duidelijk: hoger onderwijs is onderwijs speciaal voor de ‘leisure class‘. Zijn boek daarover werd in het Nederlands vertaald
Stirner schrijft over schoolwetten in “Über Schulgesetze” uit 1834 (afbeelding overgenomen van zvab.com, online in het nederlands te vinden als “Over Schoolwetten”). Dat is een wat ongebruikelijk startpunt voor het nadenken over onderwijs. Wat zijn dan eigenlijk ‘schoolwetten’? Het blijkt
Stirner schrijft over schoolwetten in “Über Schulgesetze” uit 1834 (afbeelding overgenomen van zvab.com, online in het nederlands te vinden als “Over Schoolwetten”). Dat is een wat ongebruikelijk startpunt voor het nadenken over onderwijs. Wat zijn dan eigenlijk ‘schoolwetten’? Het blijkt
Dit is een prachtig boek over zelf-georganiseerd leren. Het is een overzicht van allerlei initiatieven voor collectief te leren. Het heeft soms wat weg van ‘unschooling’, soms is het een experiment vanuit een regulier instituut. De initiatieven lijken het te
Dit is een prachtig boek over zelf-georganiseerd leren. Het is een overzicht van allerlei initiatieven voor collectief te leren. Het heeft soms wat weg van ‘unschooling’, soms is het een experiment vanuit een regulier instituut. De initiatieven lijken het te
Het onderwijs is in een crisis. Het moet radicaal anders. Op zoek dus naar een andere opvatting van wat een kind is. En ook op zoek naar een andere rol van de school binnen de maatschappij. Het gaat volgens deze
Het onderwijs is in een crisis. Het moet radicaal anders. Op zoek dus naar een andere opvatting van wat een kind is. En ook op zoek naar een andere rol van de school binnen de maatschappij. Het gaat volgens deze
Dit is een heel relevant en actueel boek over studiestress. Wat volgens sommigen ‘de mooiste tijd van je leven’ zou moeten zijn, is voor anderen een tijd van studie achterstand, omdat het (tijdelijk) niet meer lukt de opdrachten op tijd
Dit is een heel relevant en actueel boek over studiestress. Wat volgens sommigen ‘de mooiste tijd van je leven’ zou moeten zijn, is voor anderen een tijd van studie achterstand, omdat het (tijdelijk) niet meer lukt de opdrachten op tijd
Het boek ‘Chomsky on MisEducation‘ gebruiken we hier enkel als startpunt voor een samenvatting van Chomsky’s ideeën over onderwijs. Daarvoor was ‘On Democracy and experience‘ net zo goed geweest. Maar beide boeken zijn niet geweldig, het gaat alle kanten op.
Het boek ‘Chomsky on MisEducation‘ gebruiken we hier enkel als startpunt voor een samenvatting van Chomsky’s ideeën over onderwijs. Daarvoor was ‘On Democracy and experience‘ net zo goed geweest. Maar beide boeken zijn niet geweldig, het gaat alle kanten op.
Dit boekje geeft een heldere en praktische introductie van expliciet antikapitalistisch onderwijs. Zonder veel verwijzingen of abstracte filosofische bespiegelingen. Het is tegen het kapitalisme, of zoals de titel stelt tegen ‘kazerne, kerk en kapitaal’. Het klinkt misschien wat oubollig en
Dit boekje geeft een heldere en praktische introductie van expliciet antikapitalistisch onderwijs. Zonder veel verwijzingen of abstracte filosofische bespiegelingen. Het is tegen het kapitalisme, of zoals de titel stelt tegen ‘kazerne, kerk en kapitaal’. Het klinkt misschien wat oubollig en
We moeten het opvoedingssysteem herzien. Met name als het gaat om onaangepast gedrag. Onaangepast gedrag is namelijk heel belangrijk, dat moeten we veel meer waarderen. Dat is de boodschap van Milikowski met betrekking tot de opvoeding in zijn boek ‘Lof
We moeten het opvoedingssysteem herzien. Met name als het gaat om onaangepast gedrag. Onaangepast gedrag is namelijk heel belangrijk, dat moeten we veel meer waarderen. Dat is de boodschap van Milikowski met betrekking tot de opvoeding in zijn boek ‘Lof
Peter Sloterdijk is een van de grote toonaangevende levende filosofen. Een Duits academisch zwaargewicht. Hij is bekend door diverse van die echter filosofische, geleerde en moeilijk leesbare boeken. Het meest bekend is misschien wel zijn ‘Kritiek van de cynische rede‘,
Peter Sloterdijk is een van de grote toonaangevende levende filosofen. Een Duits academisch zwaargewicht. Hij is bekend door diverse van die echter filosofische, geleerde en moeilijk leesbare boeken. Het meest bekend is misschien wel zijn ‘Kritiek van de cynische rede‘,