Methoden

Peter Sloterdijk – Je moet je leven veranderen
Peter Sloterdijk is een van de grote toonaangevende levende filosofen. Een Duits academisch zwaargewicht. Hij is bekend door diverse van die echter filosofische, geleerde en moeilijk leesbare boeken. Het meest bekend is misschien wel zijn ‘Kritiek van de cynische rede‘,

Peter Sloterdijk – Je moet je leven veranderen
Peter Sloterdijk is een van de grote toonaangevende levende filosofen. Een Duits academisch zwaargewicht. Hij is bekend door diverse van die echter filosofische, geleerde en moeilijk leesbare boeken. Het meest bekend is misschien wel zijn ‘Kritiek van de cynische rede‘,

Jean Jacques Rousseau – Emile
Een echte klassieker, dit boek uit 1762. Het maakte vrijwel meteen al veel los en is waarschijnlijk ook nu nog het meest invloedrijke filosofische boek over opvoeding en onderwijs. Het heeft een eigen wikipedia pagina, het is in zijn geheel

Jean Jacques Rousseau – Emile
Een echte klassieker, dit boek uit 1762. Het maakte vrijwel meteen al veel los en is waarschijnlijk ook nu nog het meest invloedrijke filosofische boek over opvoeding en onderwijs. Het heeft een eigen wikipedia pagina, het is in zijn geheel

La Paperson – A third university is possible
Dit dunne boekje bevat een verrassende inhoud. Het neemt je op een vrij toegankelijke en toch behoorlijk diepgaande manier mee langs allerhande politiek/theoretische onderwerpen als ‘(de)kolonialisme’, ‘queer’, ‘cyborgs’, naast een flinke portie Deleuziaanse filosofie. Paperson wil breken met de dagelijkse

La Paperson – A third university is possible
Dit dunne boekje bevat een verrassende inhoud. Het neemt je op een vrij toegankelijke en toch behoorlijk diepgaande manier mee langs allerhande politiek/theoretische onderwerpen als ‘(de)kolonialisme’, ‘queer’, ‘cyborgs’, naast een flinke portie Deleuziaanse filosofie. Paperson wil breken met de dagelijkse

Lev N. Tolstoj – Jasnaja Poljana
Dit ‘verslag van een onderwijs experiment’ is in 1852 geschreven door de bekende Tolstoj. Het experiment behelsde een compleet onafhankelijke school in zijn geboortestad Jasnaja Poljana, gebaseerd op zijn anarchistische en (niet-dogmatisch) christelijke opvattingen. Tolstoj wil zijn school niet als

Lev N. Tolstoj – Jasnaja Poljana
Dit ‘verslag van een onderwijs experiment’ is in 1852 geschreven door de bekende Tolstoj. Het experiment behelsde een compleet onafhankelijke school in zijn geboortestad Jasnaja Poljana, gebaseerd op zijn anarchistische en (niet-dogmatisch) christelijke opvattingen. Tolstoj wil zijn school niet als

Emmanuel Levinas – Totaliteit en het oneindige
Hoe belangrijk kan het zijn om een serieus gesprek te voeren met elkaar? Volgens Levinas is het ontzettend belangrijk. Alles bepalend zelfs. Vooral als het niet blijft bij enkel een uitwisseling van een ideeën of discussie, maar dat we even

Emmanuel Levinas – Totaliteit en het oneindige
Hoe belangrijk kan het zijn om een serieus gesprek te voeren met elkaar? Volgens Levinas is het ontzettend belangrijk. Alles bepalend zelfs. Vooral als het niet blijft bij enkel een uitwisseling van een ideeën of discussie, maar dat we even

Alice Miller – For your own good
Volwassenen zijn volgens Miller vaak wreed en gewelddadig tegen kinderen. Onder het mom van een noodzakelijke correctie of het weerbaar maken van de kinderen denken ze met alles weg te komen. Dat hoort nu eenmaal bij hoe kinderen in deze

Alice Miller – For your own good
Volwassenen zijn volgens Miller vaak wreed en gewelddadig tegen kinderen. Onder het mom van een noodzakelijke correctie of het weerbaar maken van de kinderen denken ze met alles weg te komen. Dat hoort nu eenmaal bij hoe kinderen in deze

Maria Montessori – De methode
De naam Montessori is bovenal bekend door het grote aantal Montessori-scholen. Montessori onderwijs staat voor een op het kind toegespitst onderwijs dat altijd wil aansluiten bij waar het kind op dat moment aan toe is. Het wil “de vrije ontwikkeling

Maria Montessori – De methode
De naam Montessori is bovenal bekend door het grote aantal Montessori-scholen. Montessori onderwijs staat voor een op het kind toegespitst onderwijs dat altijd wil aansluiten bij waar het kind op dat moment aan toe is. Het wil “de vrije ontwikkeling

Célestin Freinet – Proefondervindelijk Verkennen
Freinet ziet in al het schoolse gedoe van methodes en leertheorieën toch vooral een onnatuurlijk, formeel en inefficiënte aanpak voor onderwijs. We moeten niet vergeten dat er een heel simpel en natuurlijk soort onderwijs is wat hij omschrijft als ‘proefondervindelijk

Célestin Freinet – Proefondervindelijk Verkennen
Freinet ziet in al het schoolse gedoe van methodes en leertheorieën toch vooral een onnatuurlijk, formeel en inefficiënte aanpak voor onderwijs. We moeten niet vergeten dat er een heel simpel en natuurlijk soort onderwijs is wat hij omschrijft als ‘proefondervindelijk

Alexander S. Neill – Summerhill
Kan je onderwijs geven zonder het kind te verplichten ook maar iets te leren? Zou er een school kunnen bestaan waar het kind compleet vrij wordt gelaten? Het simpele antwoord is: ja dat kan. Het gebeurde op Summerhill. Door een radicaal geloof

Alexander S. Neill – Summerhill
Kan je onderwijs geven zonder het kind te verplichten ook maar iets te leren? Zou er een school kunnen bestaan waar het kind compleet vrij wordt gelaten? Het simpele antwoord is: ja dat kan. Het gebeurde op Summerhill. Door een radicaal geloof

Francisco Ferrer – The origin and ideals of the Modern School
Ferrer was niet tevreden met de afloop van revolutionaire tijden die begonnen in 1868 in Spanje. Na 1890 besluit Ferrer zich daarom enkel en alleen nog op lesgeven te richten en de wilde dagen van opstand achter zich te laten. Zijn anarchistische

Francisco Ferrer – The origin and ideals of the Modern School
Ferrer was niet tevreden met de afloop van revolutionaire tijden die begonnen in 1868 in Spanje. Na 1890 besluit Ferrer zich daarom enkel en alleen nog op lesgeven te richten en de wilde dagen van opstand achter zich te laten. Zijn anarchistische

Kees Boeke – Kindergemeenschap
De kleine dingen van het onderwijs, het doodgewone, is waar Kees Boeke naar eigen zeggen in het onderwijs aandacht voor wilde hebben. Dat ene moertje in de machine die bepaalt of de machine wel of niet draait, of die ene kwaal dit maakt

Kees Boeke – Kindergemeenschap
De kleine dingen van het onderwijs, het doodgewone, is waar Kees Boeke naar eigen zeggen in het onderwijs aandacht voor wilde hebben. Dat ene moertje in de machine die bepaalt of de machine wel of niet draait, of die ene kwaal dit maakt

Seymour Papert – Mindstorms
Papert werkte bij Massachusetts Institute of Technology en hield zich bezig met onderwerpen als kunstmatige intelligentie en specifieke programmeertalen. Hij richtte het MIT Media Lab op. Daarnaast heeft hij veel gepubliceerd over pedagogie. Papert is daarnaast de ‘genious brain‘ achter LEGO mindstorms waarvan de naam expliciet verwijst

Seymour Papert – Mindstorms
Papert werkte bij Massachusetts Institute of Technology en hield zich bezig met onderwerpen als kunstmatige intelligentie en specifieke programmeertalen. Hij richtte het MIT Media Lab op. Daarnaast heeft hij veel gepubliceerd over pedagogie. Papert is daarnaast de ‘genious brain‘ achter LEGO mindstorms waarvan de naam expliciet verwijst

David Starbuck – Creative Teaching, Getting it Right
Eigenlijk is een boek over creativiteit en onderwijs nooit meer dan een (academische) verhandeling over een definitie van creativiteit, óf een boekje met een paar simpele methoden of checklists die laten zien hoe je net wat ‘creatiever’ kan werken. Beide zijn zeer beperkt

David Starbuck – Creative Teaching, Getting it Right
Eigenlijk is een boek over creativiteit en onderwijs nooit meer dan een (academische) verhandeling over een definitie van creativiteit, óf een boekje met een paar simpele methoden of checklists die laten zien hoe je net wat ‘creatiever’ kan werken. Beide zijn zeer beperkt

Paulo Freire – Pedagogy of the oppressed
Er is een goede Nederlandstalige versie, maar hier zal ik gebruik maken van de gratis online te lezen Engelse vertaling. Dit boek is er ongeveer in elke taal: het is internationaal tot een klassieker geworden en ontstijgt ruimschoots de Braziliaanse

Paulo Freire – Pedagogy of the oppressed
Er is een goede Nederlandstalige versie, maar hier zal ik gebruik maken van de gratis online te lezen Engelse vertaling. Dit boek is er ongeveer in elke taal: het is internationaal tot een klassieker geworden en ontstijgt ruimschoots de Braziliaanse

Tom Tak – Moderne opvoeding: ‘een slecht zittend jasje’
Eerder verschenen in een bundel essays over Nietzsche onder redactie van E. Kuypers uit 1990, maar ook gewoon online te lezen in een aangescherpte versie uit 2006. Tom Tak weet in zijn essay ‘Moderne opvoeding: ‘een slecht zittend jasje’ een verrassender, en voor deze

Tom Tak – Moderne opvoeding: ‘een slecht zittend jasje’
Eerder verschenen in een bundel essays over Nietzsche onder redactie van E. Kuypers uit 1990, maar ook gewoon online te lezen in een aangescherpte versie uit 2006. Tom Tak weet in zijn essay ‘Moderne opvoeding: ‘een slecht zittend jasje’ een verrassender, en voor deze

Jan Ligthart – Over opvoeding (tweede bundel)
Ligthart heeft talloze boekjes geschreven zowel voor leerlingen als voor leraren. Al deze boekjes onderscheidden zich door de eenvoudige, direct aansprekende taal die de belevingswereld tot uitgangspunt namen; hieraan dankten zij hun grote populariteit (aldus de sterke biografie van de KNAW). Verwacht

Jan Ligthart – Over opvoeding (tweede bundel)
Ligthart heeft talloze boekjes geschreven zowel voor leerlingen als voor leraren. Al deze boekjes onderscheidden zich door de eenvoudige, direct aansprekende taal die de belevingswereld tot uitgangspunt namen; hieraan dankten zij hun grote populariteit (aldus de sterke biografie van de KNAW). Verwacht